Kırtasiyeci de Veli de Dertli! Bakanlık Harekete Geçti

Yeni eğitim öğretim yılının 12 Eylül tarihinde başlayacağının açıklanmasının ardından velilerde ve öğrencilerde kırtasiye alışverişi telaşı başladı. Kırtasiye ürünlerindeki fiyat artışı ise öğrenci ve velileri düşündürüyor. Kırtasiye ürünlerinin 2022 fiyatlarını ve bu yıl okula başlayacak olan öğrencileri bekleyen kırtasiye maliyetlerini İş’te Life Adana okurları için derledik.

İş’te Life Adana/Hanifi Aktaş

Okulların açılmasına sayılı günler kaldı. Anaokulu seviyesinden lise seviyesine kadar milyonlarca öğrenciyi ve velisini alışveriş telaşı sardı. Artan enflasyon bütün ihtiyaç kalemlerinde olduğu gibi kırtasiye ürünlerinde de kendini iyiden iyiye hissettiriyor. Kırtasiye malzemelerindeki artış ilden ile farklılık gösterse de genel olarak fiyatların yüzde 200 civarında arttığı belirtiliyor. Peki, Adana’da kırtasiye malzemelerindeki fiyat artışları ne oranda gerçekleşti? Geçen seneye kıyasla satışlarda artış veya azalış var mı? Tüm bu soruların cevapları haberimizde.

“Bizi satıştan çok satın alınmaktan vazgeçilen ürünleri dizmek yoruyor”

Orta ölçekte bir kırtasiye mağazasında yönetici olan Onur Akman’la (27) sorunun kırtasiyeciler boyutunu konuştuk. Satışları ve ürün fiyatlarını geçen sene ile kıyaslamasını istediğimiz Akman dertli;

“Bu sene insanların alım gücünün düştüğü bir dönem kâğıda yapılan zamlar dışardan getirilen kırtasiye malzemeleri dolara endeksli olduğu için fiyatlar aniden fırladı. Veliler ve öğrenciler eskiden kaliteli ürün arayışında olurdu lakin bu sene ucuz ürüne yöneliyor. Veliler ilkokul öğrencisine 24 adet kurşun kalem alırken bu sene 2 adet alıyor. Okul sezonunda geçen sene oturmaya fırsat bulamazken bu sene müşteri bekler hale geldik. Veliler haklı olarak isyan ediyor fiyatlara ürünleri seçiyorlar kasada fiyatı duyunca ya miktarı azaltıyor ya da bırakıp gidiyor. Bizi satıştan çok, satın almaktan vazgeçilen ürünleri dizmek yoruyor.”

“Geçen Senenin Tüm Okul Masraflarının Toplamı Bu Sene Yalnızca Boya Kalemlerine Yetiyor”

Akman fiyatları da detaylandırarak geçen seneyle kıyası çarpıcı boyuta getiriyor;

“Geçen sene 2 TL olan bir kurşun kalem bu sene 6 TL, 35 TL olan A4 kâğıdı 100 TL buna rağmen fiyatlarda minimum kazanç elde ediyoruz. A4 kâğıdında bizim kazandığımız 5 TL’yi bulmuyor. Boya ürünleri 12 TL’den 48 TL’ye çıktı düşünün ki bir öğrenci kuru boya sulu boya pastel boya parmak boyası guaj boyası derken sadece boya grubu 300-400 TL’yi geçiyor geçen sene bir öğrencinin bütün alışverişi 300-400 TL tutuyordu. Bu sene o paraya ancak boya kalemlerini alabiliyor. Defterler 15 TL’den 45 TL’ye fırladı. Duyduğumuz tek cümle geçen sene 15 TL’ye aldık ne olmuş bu fiyatlara tepkisi oluyor. Bir öğrencinin orta kalite malzemeler alarak kırtasiye malzemelerini alması 1500 TL buluyor. Daha soru bankaları var onlara girdiğiniz takdirde bir öğrencinin harcaması aileye ortalama 3000 TL’ye mal oluyor ama alırsa ki almıyorlar. Çantası eskimiş bu senede idare etsin alamayız diyor çanta getirdik şuan yarısı satılmış olmalıydı ama 2 tane ancak satabildik oda aldığımız fiyata elimizde kalmaması için bu sene bizim için zorlu geçecek.

“Zincir marketler satışlarımızı yarıya etkiliyor”

Akman ifade ettiği bir başka sorun ise zincir marketler… Zincir marketlerin manavdan zücaciyeye, oyuncaktan gıdaya, temizlik ürünlerinden elektronik eşyalara kadar uzanan ürün yelpazesi uzun süredir tartışma konusu. Akman da zincir marketlerin kırtasiye malzemelerine tepkili;

“Kırtasiye ürünleri zincir marketlerin satışlara başlaması ve bizlerden daha uyguna alıp daha uyguna satma sebebiyle neredeyse yarı yarıya işlerimizi etkiliyor. Bulunduğumuz mevkide 3 adet zincir market var ve bu marketlerin üçü de kırtasiye malzemeleri ve çanta satışı yapıyor. Hatta soru bankaları bile satıyorlar. Devletin bununla ilgili adım atması gerekiyor. Kırtasiyecileri koruması gerekiyor.”

KIYAFET GİDERLERİNDEKİ ARTIŞ YÜZDE 500’LERİ AŞTI

Öğrencilerin kırtasiye giderlerinin yanı sıra kıyafet, ayakkabı gibi ihtiyaçlarının fiyatı da enflasyondan nasibini almış görünüyor. Geçen yıla göre okul kıyafeti, eşofman, spor ayakkabı gibi temel ihtiyaçlarının fiyatları da arttı. TÜİK’in sepetinde yer alan 2021 ağustos fiyatları ile bugünün fiyatları karşılaştırıldığında yüzde 525 oranında artış olduğu görüldü. Öğrencilerin okul kıyafetleri, eşofman takımı, spor ayakkabı, klasik ayakkabı gibi sadece en temel ihtiyaçları baz alındığında geçen yıl 515 lira tutan ana sınıfı öğrencisinin gideri bu yıl 1457 lira, 1040 lira tutan ilkokul, ortaokul ve lise öğrencilerinin giderleri bugün sırasıyla 2 bin 387 lira, 2 bin 567 lira ve 3 bin 146 liraya yükseldi.

 “Yayınevleri maliyetleri kitaplara tam olarak yansıtamıyor”

Yayınevlerinde de kırtasiye sektöründe yaşanan sıkıntılarının benzerini görmek mümkün. Sekiz yıldır Rafting Yayınevi Adana Bölge Müdürlüğü yapan Murat Akın(57) sektörde adet bazında geçen seneye nazaran azalma olduğunu fakat ciroların aynı oranda seyrettiğini söylüyor. Bu durumun sebebini sorduğumuz Akın şunları ifade etti:

“Geçen yıl telif ücretleri, maliye ve işletme giderleri hariç bir soru bankasının tahmini maliyeti 35-55 TL arasındaydı. Bu yıl minimum 46-70 TL arasında maliyet söz konusu. Maliyetteki bu artışı tam olarak kitaplara yansıtamıyoruz. O yüzden yayıncılık alanında böyle bir sıkıntıdan bahsedebiliriz. Cirolar, satış düşüklüğüne rağmen aynı kalmış olarak görünüyor olabilir artan maliyetler o ciroları da eritiyor.”

Akın, maliyet artışlarının en büyük sebebinin ise kâğıt fiyatlarının artması ve dolar kurunun yükselmesi olarak açıklıyor.

Bakanlık’tan Bin 300 Lira Destek Açıklaması Geldi

Kırtasiye masraflarındaki artışın dar gelirli vatandaşı zora sokması sebebiyle Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı harekete geçti ve ihtiyacı olan ailelere defter, kitap ve kırtasiye masrafları için karşılıksız olarak Bin 300 TL yardım yapacağını duyurdu. Kırtasiye yardımı başvuruları e-Devlet üzerinden alınıyor. Hane halkı kişi başı aylık ortalama net geliri asgari ücretin 1/3’ü altında olanlar dar gelirli olarak kabul edilmektedir. Dar gelirli ve ekonomik zorluk yaşayan aileler ve maddi durumu kötü olan aileler Sosyal Yardımlaşma kaydı oluşturduktan sonra bu ödemeleri alabiliyor. Ayrıca Afet ve felaket gibi olaylara maruz kalan kişilerin çocukları da bu yardımları alabilirler. Koruyucu ailelere giden çocukları içinde ödenen bu SED yardımı sadece T.C. vatandaşı olan kişilerin alabilecekleri bir yardım türüdür.

Kırtasiye yardımı için gereken belgeler ise şöyle;

Çocuğa ait T.C. Kimlik veya Nüfus Cüzdanı

Öğrenci velisine ait T.C. Kimlik veya Nüfus Cüzdanı

Çocuğun halen daha öğrenci olduğunu gösteren okuldan alınacak öğrenci belgesi

Veli için gelir belgesi ya da işsiz olduğuna dair SGK’dan alınan belge

Ailenin ikametgâh adresi ve aile bireylerine ait nüfus kayıt örneği

Aile eğer kirada ise kira sözleşmesi

Evin mülkiyeti aileden birininse tapu fotokopisi

Öğrenci velisi için İŞKUR kayıt belgesi

Muhtarlıktan alınan fakirlik belgesi

Adana’da Belli Başlı Kırtasiye Malzemelerinin Ortalama Fiyatları İse Şöyle;

Okul Çantası: 150-400 TL

Defter:25-90 TL

Tükenmez Kalem: 10-70 TL

Pastel Boya: 20-60 TL

Su Matarası: 40-80 TL

A4 Kağıdı: 90-110 TL